Cách Đọc Tab Guitar Đơn Giản Và Chính Xác Nhất

Thời còn đi học mỗi lần tới giờ học nhạc là tôi rất sợ phần đọc nốt nhạc và cho đến bây giờ khi nhìn lại mấy con lăng quăng thẳng hàng đó tôi vẫn không hiểu gì cả. Nòng nọc có thể là cách ưu việt nhất để viết nhạc nhưng không phải ai cũng dễ dàng tiếp thu được và càng khó hơn khi bạn nhìn bản nhạc và đánh guitar.

Chính vì vậy nên tablature (gọi tắt là tab) được ra đời nhằm phục vụ mục đích chia sẻ cách đánh guitar một cách đơn giản và dễ hiểu. Vì tab ngày càng trở nên phổ biến trên Internet thế nên đọc tab là một kiến thức cơ bản mà mọi guitarist ngày nay phải biết. Nếu bạn có dịp tìm hiểu các giáo trình chính thống của nước ngoài thì sẽ thấy ngày càng có nhiều giáo trình hướng dẫn người học đọc tab.

Nói tóm lại: Bạn có thể không biết đọc nhạc nhưng ít nhất bạn phải biết cách đọc tab guitar.

1. Cách đọc tab guitar căn bản:

Nhìn sơ qua thì tab có vẻ khá giống so với khuôn nhạc thế nhưng điểm chung duy nhất giữa tab và khuôn nhạc đó là đọc từ trái sang phải, còn lại khác hoàn toàn.

Tab guitar bình thường sẽ có 6 dòng kẻ, mỗi một dòng kẻ sẽ đại diện cho một dây đàn guitar. Dòng kẻ dưới cùng sẽ thể hiện dây dày nhất, cứ như vậy theo đúng thứ tự thì dòng kẻ trên cùng sẽ là dây mỏng nhất. Cứ nhớ dòng kẻ dưới cùng là dây trầm nhất còn trên cùng là dây cao nhất là được.

E----------------------------||(Dây mỏng nhất)
B----------------------------||
G----------------------------||
D----------------------------||
A----------------------------||
E----------------------------|| (Dây dày nhất)

Khác với bản nhạc là thay vì sử dụng lăng quăng, nòng nọc thì tab dùng con số cho mình biết phải đặt ngón tay lên chỗ nào của cây đàn. Nhìn dòng kẻ chúng ta biết nên đặt ngón tay lên dây nào, vậy thì nhìn vào con số chúng ta sẽ biết phải đặt ngón tay lên ngăn thứ mấy của sợi dây tương ứng.

Ví dụ 1: Trong ví dụ này chúng ta thấy là phải đánh dây 1 phím số 3 trước sau đó là dây 2 buông sau đó lại quay về dây 1 đánh phím số 1 tương đương với 3 nốt G-B-F. Lưu ý số 0 nghĩa là đánh dây buông (open string) nhé.

E----3-------1----------------------------------------------------
B--------0--------------------------------------------------------
G-----------------------------------------------------------------
D-----------------------------------------------------------------
A-----------------------------------------------------------------
E-----------------------------------------------------------------

Ví dụ 2: Nếu đang ôm đàn thì bạn thử đánh theo đoạn sau đây và đoán xem là bài gì nhé

E-----------------------------------0-----------------------------
B----------0-----3--2---------0--------3--------------------------
G----2--2-----2---------2--2-----2--------------------------------
D-----------------------------------------------------------------
A-----------------------------------------------------------------
E-----------------------------------------------------------------

Nếu như đọc khuôn nhạc thì bạn sẽ biết ngay đây là bài gì vì bạn biết mỗi một nốt phải đánh cho nó ngân lên trong bao lâu (trường độ) từ đó có thể cảm nhận được nhịp điệu của bài hát, thế nhưng tab chỉ cho ta biết bấm ở đâu (cao độ) chứ không cho ta biết thông tin về trường độ. Đây chính là cái dở của tab nhưng nếu bạn có nghe qua bài đó hoặc có clip ai đánh bài đó theo bản tab này bạn tập lại nhanh cực kỳ luôn.

Lưu ý: Trong trường hợp bạn thấy nhiều số xuất hiện thẳng hàng nghĩa là bạn sẽ phải đánh những nốt đó cùng một lúc, hoặc đó là một hợp âm.

Cách bấm hợp âm Đô Trưởng
E----0-----------------------------------------------------
B----1-----------------------------------------------------
G----0-----------------------------------------------------
D----2-----------------------------------------------------
A----3-----------------------------------------------------
E----0-----------------------------------------------------

Đôi khi bạn sẽ thấy một số clip hướng dẫn trên mạng sẽ chỉ cách bấm hợp âm bằng cách đọc tab như sau:
Đô Trưởng - 032010
Rê Thứ - 000231
...

>> Mời bạn tham khảo bài "Hướng Dẫn Học Guitar Đệm Hát | Nơi Tình Yêu Bắt Đầu" bên dưới qua sự hướng dẫn của guitarist Hoàng Hiếu Kenshin để hiểu rõ hơn về cách đọc TAB nhé.

Nếu bạn mới nhập môn guitar thì chỉ cần xem đến đây là đủ rồi vì chừng này là tha hồ làm gỏi mấy bài cơ bản. Nhưng nếu bạn đang định tập finger style thì bạn nên xem tiếp phần ở dưới.

2. Cách đọc tab guitar nâng cao (hữu ích cho người tập finger style)

Khi chơi guitar lâu bạn sẽ phát hiện ra một số kỹ thuật phức tạp có cách đánh đặc trưng, chính vì vậy khi càng chơi lâu bạn sẽ gặp một số ký hiệu lạ, những ký hiệu này sẽ giúp bạn chơi chính xác cách đánh một bài solo/ chuyển soạn ví dụ như bên dưới chẳng hạn.

Nếu bạn không biết những kỹ thuật trong bài đề cập làm như thế nào thì hỏi Google với Youtube nhé.

Hammer On – h

Cách đánh Hammer On: https://www.youtube.com/watch?v=OGgp0uUNG1I

E--------0-----------------------------------------------
B--------1--1h3---------------------------------------
G--------------------------------------------------------
D--------------------------------------------------------
A--------------------------------------------------------
E--------------------------------------------------------

Đánh dây B phím 1 xong dùng ngón tay nhấn đè lên ngăn 3 để tạo hiệu ứng Hammer On.

Pull Offs – p

Cách đánh Pull Offs: https://www.youtube.com/watch?v=cdo1H7FVI84
(Vì hammer on và pull offs ngược nhau nên đôi khi một số tab sẽ sử dụng ký hiệu chung là dấu ^, chúng ta sẽ hiểu là hammer on hay pull offs phụ thuộc vào con số hai bên của ký hiệu ^)

Ví dụ:

Số trước nhỏ hơn số sau: 7^9 = 7h9 do đánh từ phím 7 lên thì phải là Hammer On
Số trước lớn hơn số sau: 9^7 = 9p7 do đánh từ phím 9 xuống phải là Pull Offs

E--------0-------5^3------------------------------------
B--------1--3p1----------------------------------------
G---------------------------------------------------------
D---------------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

Trong trường hợp này chúng ta hiểu 3p1 và 5^3 đều là Pull Offs.

Trills – tr

Khi bạn thấy ký hiệu tr phía trên hai con số thì đó là ký hiệu của Trills.

             tr~~~~   
E------------7--(9)-------------------------------------
B------7------------------------------------------------
G---7-----7--------------------------------------------
D--------------------------------------------------------
A--------------------------------------------------------
E--------------------------------------------------------

Đánh ngăn 7 xong sau đó Hammer On nhanh lên ngăn 9 rồi Pull Offs ngay ra. Nói chung Hammer On sau đó Pull Offs thì gọi là Trills!

Bend dây (hay còn gọi là nhéo dây) – b

E-------------------5-----7b8---------------------------
B---------7-----------------------------------------------
G-----7-------7------------------------------------------
D---------------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

7b8 nghĩa là bend ở ngăn 7 lên cao độ ngăn 8 trên dây E (Dây 1).

Release -nhả dây sau khi bend – r

E------------------------7b8r7-------------------------
B---------------------------------------------------------
G---------------------------------------------------------
D---------------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

7b8r7 nghĩa là cũng bend lên cao độ ngăn 8 xong nhả về 7 bình thường trên dây E (Dây 1).

LegatoSlide  – vuốt dây legato – “s” hoặc “/”

Cách đánh Legato Slide: https://www.youtube.com/watch?v=QgKk0eV-E8c 

E------------------------7s9-----------------------------
B--------------------------------------------9\7---------
G---------------------------------------------------------
D---------------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

Trong một số tab sẽ ký hiệu là "/" với trường hợp vuốt lên như 7/9 hoặc"\" là vuốt về ví dụ như 9\7
Legato là đánh xong rồi vuốt

Shift slide – S

Một kiểu vuốt dây khác là shift slide, nghĩa là vuốt ngay sau khi đánh dây. Để phân biệt giữa Legato và Shift mời các bạn xem clip ví dụ sau:

Cách đánh Shift slide: https://www.youtube.com/watch?v=OWhziAenUeU

E------------------------7S9------------------------------
B--------------7-------------------------------------------
G-----6----------------------------------------------------
D-----6----------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

Vừa đánh vừa vuốt từ ngăn 7 lên ngăn 9

Vibrato – rung dây – ký hiệu “v” hoặc “~”

Cách đánh vibrato: https://www.youtube.com/watch?v=MY9aTs1YpT4

E------------------------5v-------------5~--------------
B-------7--------------------------------------------------
G--------------5------------------------------------------
D---------------------------------------------------------
A---0-----------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

Khi thấy ký hiệu "v" hoặc "~" thì bạn bend nốt đó lên xuống liên tục là vibrato, xem đường link phia trên để hiểu rõ hơn

Mute – Bịt dây đánh câm tiếng – x

Bịt dây lại đánh hoàn toàn không ra tiếng

E----5---x--------------------------------------------------
B----5---x--------------------------------------------------
G----6---x--------------------------------------------------
D----8---x--------------------------------------------------
A----7---x--------------------------------------------------
E----5---x--------------------------------------------------

Palm Mute – PM

Khác với Mute, Palm Mute vẫn đánh ra tiếng nhưng dùng mu bàn tay phải đè lên phần ngựa để giới hạn độ rung của dây. Tiếng sẽ gọn hơn chứ không vang như đánh bình thường.

                    PM---------- |
E---------5---------3-----------------------------------
B------------7------------------------------------------
G-------------------------------------------------------
D-------------------------------------------------------
A------0--------0---------------------------------------
E---0---------------------------------------------------

Harmonic – “< >”

E------------------------<7>-------------<12>--------
B----------------------------------------<12>----------
G----------------------------------------<12>----------
D---------------------------------------------------------
A---------------------------------------------------------
E---------------------------------------------------------

Ngoài ra còn rất nhiều ký hiệu khác nhưng trên đây là những ký hiệu phổ biến khi chơi guitar thùng. Đối với guitar điện sẽ có nhiều ký hiệu hơn, thậm chí một số bản tab sẽ sử dụng ký hiệu riêng sao cho đơn giản nhất nhưng thường thì những bản tab này sẽ có ghi chú cả nên các bạn yên tâm.

Cách đọc tab guitar nhìn chung rất đơn giản nhưng bạn cũng cần phải tập thường xuyên, bên cạnh đó rất ít tab chỉ ra được thế tay nên bạn cần biết bài hát mình chơi được soạn hòa âm thế nào, đặt hợp âm ra sao từ đó suy ra thế tay thuận tiện nhất.

Chúc bạn tập đàn thành công!

Linh Linh (Theo Guitar Station)